سیستم جمع آوری گرد و غبار صنعتی ابزارهایی هستند که برای کنترل و حذف ذرات معلق و غبارهای تولید شده در فرآیندهای صنعتی استفاده می‌شود. این سیستم‌ها از اهمیت بسیاری برخوردارند و در بسیاری از صنایع از جمله صنایع معدنی، فولاد، سیمان، شیمیایی، فرآوری غذا و غیره مورد استفاده قرار می‌گیرند. استفاده از سیستم های جمع آوری گرد و غبار صنعتی برای حفظ سلامتی و ایمنی کارکنان، بهبود راندمان و کیفیت تولید، حفظ محیط زیست و ایجاد محیط کار تمیز و بهداشتی ضروری است. در ادامه با کاربردها و جزئیات دیگر آن آشنا می شویم.
در این مطلب با چه مواردی آشنا می شویم ؟
سیستم جمع آوری گرد و غبار صنعتی، یک سامانه مهم در صنایع مختلف است که برای جمع‌آوری و حذف ذرات جامد گرد و غبار از هوا استفاده می‌شود. این سیستمات معمولاً در صنایعی که تولیدات گرد و غباری ایجاد می‌کنند مانند صنایع سیمان، فولاد، شیمیایی، معدنی، ذوب آهن، نفت و گاز، کارخانجات چوب و غیره استفاده می‌شوند.
اهداف اصلی سیستم جمع آوری گرد و غبار صنعتی شامل موارد زیر می‌باشد:
البته نه تنها این سیستم ها بلکه بسیاری از موارد دیگر مثل فلاشینگ نما در هر حوزه ای کاربرد خاص خود را دارند. این کاربردها مزایای بسیاری را در اختیار مصرف کننده آنها می گذارند.
استنشاق گرد و غبار و ذرات مضر می‌تواند منجر به بیماری‌های تنفسی، آلرژی و سایر مشکلات سلامتی شود. سیستم‌های جمع‌آوری گرد و غبار با حذف این ذرات از محیط کار، سلامت کارکنان را تضمین می‌کنند.
به طور کلی هر محصولی مانند دریچه هوا، فلاشینگ نما و … از قیمت تاثیر بسزایی می پذیرند. به عنوان مثال می توانیم به قیمت دریچه هوا اشاره کنیم که علاوه بر تاثیرپذیری از کاربرد، از مواردی چون ابعاد و … تاثیر می گیرد.
وجود گرد و غبار در محیط کار می‌تواند کیفیت محصولات تولیدی را تحت تاثیر قرار دهد. سیستم‌های جمع‌آوری گرد و غبار با حذف ذرات معلق، به حفظ کیفیت و مرغوبیت محصولات کمک می‌کنند.
وجود گرد و غبار می‌تواند به تجهیزات و ماشین‌آلات آسیب برساند و فرآیند تولید را مختل کند. سیستم‌های جمع‌آوری گرد و غبار با حذف ذرات معلق، به افزایش راندمان تولید و کاهش هزینه‌های تعمیرات و نگهداری کمک می‌کنند.
برخی از ذرات معلق در هوا مانند غبار چوب و فلزات، قابل اشتعال هستند. سیستم‌های جمع‌آوری گرد و غبار با حذف این ذرات، خطر انفجار و آتش‌سوزی را در محیط کار کاهش می‌دهند.
انتشار گرد و غبار در محیط زیست می‌تواند آلودگی هوا را به دنبال داشته باشد. سیستم‌های جمع‌آوری گرد و غبار با حذف ذرات معلق از هوا، به حفظ محیط زیست کمک می‌کنند.
انواع مختلفی از سیستم جمع آوری گرد و غبار صنعتی وجود دارد که هر کدام برای کاربرد خاصی طراحی شده اند. انتخاب نوع سیستم مناسب به عوامل مختلفی از جمله نوع آلاینده، غلظت آلاینده، حجم هوای مورد نیاز برای تصفیه و فضای موجود بستگی دارد.
پیش از هر چیز این نکته را بدانید که علاوه بر این سیستم ها، سیستم هایی چون کانال سازی کولر، دودکش صنعتی و … هم در انواع مختلفی وحود دارند و مصرف کننده آن باید این را بررسی کند که دقیقا کدام نوع برای او مناسب است.
در اینجا به طور خلاصه به برخی از رایج ترین انواع سیستم جمع آوری گرد و غبار صنعتی اشاره می کنیم:
این نوع سیستم از کیسه های پارچه ای برای فیلتر کردن ذرات معلق در هوا استفاده می کند. ذرات معلق به کیسه ها چسبیده و هوای تمیز از طریق کیسه ها عبور می کند. فیلترهای کیسه ای برای ذرات با اندازه های مختلف مناسب هستند و می توانند برای غلظت های بالا و پایین آلاینده ها استفاده شوند.
سیکلون ها از نیروی گریز از مرکز برای جداسازی ذرات معلق از هوا استفاده می کنند. هوای آلوده به داخل سیکلون وارد می شود و به دور یک مخروط چرخانده می شود. ذرات معلق به دلیل نیروی گریز از مرکز به دیواره مخروط چسبیده و از هوا جدا می شوند. سیکلون ها برای ذرات بزرگتر مناسب هستند و برای غلظت های بالا آلاینده ها به کار می روند.
اسکرابر ها از آب یا مایعات دیگر برای شستشوی ذرات معلق از هوا استفاده می کنند. هوای آلوده به داخل اسکرابر وارد می شود و با آب یا مایع دیگر مخلوط می شود. ذرات معلق به آب یا مایع چسبیده و از هوا جدا می شوند. اسکرابر ها برای ذرات ریز و غبارهای مرطوب مناسب هستند.
الکتروفیلتر ها از بار الکتریکی برای جداسازی ذرات معلق از هوا استفاده می کنند. ذرات معلق در هوا بار الکتریکی دریافت می کنند و به صفحات فلزی با بار مخالف جذب می شوند. الکتروفیلتر ها برای ذرات بسیار ریز و غبارهای سمی مناسب هستند.
جاروبرقی های صنعتی برای جمع آوری ذرات معلق از سطوح مختلف استفاده می شوند. جاروبرقی های صنعتی در انواع مختلفی وجود دارند که هر کدام برای کاربرد خاصی طراحی شده اند.
عوامل موثر در انتخاب “سیستم جمع آوری گرد و غبار صنعتی” شامل عوامل فنی، محیطی، اقتصادی و قانونی می‌شود. در انتخاب یک سیستم جمع آوری گرد و غبار صنعتی، باید به همه این عوامل توجه شود تا بهترین گزینه را انتخاب کرد.
علاوه بر این سیستم، موارد دیگری هم مثل اجرا و ساخت سیستم شوتینگ زباله وجود دارند که نکات و عوامل ذکر شده در این بخش برای آنها هم صدق می کند و بر انتخاب آنها تاثیرگذار است. اما با این حال نباید تفاوت اجرا و ساخت سیستم شوتینگ زباله را با این سیستم ها فراموش کرد.
عوامل فنی شامل نوع گرد و غبار تولیدی، حجم و غلظت گرد و غبار، دما و رطوبت محیط، اندازه و شکل ذرات گرد و غبار، فضای موجود برای نصب سیستم، و نیاز به امکانات ویژه مانند تهویه و تهویه مجدد است.
عوامل محیطی شامل تأثیر سیستم بر محیط زیست و ارتباط با سایر فرآیندهای تولیدی در محیط محسوس است. همچنین این عوامل شامل تأثیر سیستم بر کیفیت هوا، صدا، و انتقال انرژی است.
عوامل اقتصادی شامل هزینه نصب و نگهداری سیستم، مصرف انرژی، هزینه تعمیر و نگهداری، و هزینه اجرایی کلی سیستم می‌شود.
عوامل قانونی شامل الزامات و استانداردهای محیطی و ایمنی در محل کار، مقررات مربوط به انتشار گرد و غبار، و قوانین مرتبط با حفاظت از محیط زیست است.
با توجه به همه این عوامل، انتخاب سیستم مناسب جمع‌آوری گرد و غبار صنعتی می‌تواند به بهبود شرایط کارگاه و حفاظت از محیط زیست کمک کند.
همانطور که می دانید، مزایای سیستم جمع آوری گرد و غبار صنعتی بسیار متنوع و گسترده هستند. این سیستم‌ها برای بهبود کیفیت هوا، حفظ سلامتی کارکنان، افزایش بهره‌وری و کاهش آسیب‌های احتمالی به تجهیزات و محیط زیست بسیار موثرند. مزایای اصلی آنها عبارتند از:
با توجه به مزایای فوق، سیستم‌های جمع آوری گرد و غبار صنعتی به عنوان یکی از ابزارهای حیاتی در صنایع مختلف به کار می‌روند تا محیط کار و محیط زیست را بهبود دهند و بهره‌وری را افزایش دهند.
طراحی سیستم جمع آوری گرد و غبار صنعتی فرآیندی پیچیده است که نیازمند در نظر گرفتن عوامل مختلفی است. این عوامل شامل نوع و اندازه ذرات گرد و غبار، نرخ تولید گرد و غبار، محل تولید گرد و غبار، الزامات ایمنی و بهداشتی، و بودجه پروژه می‌شود.
در جدول زیر این ملاحظات به طور خلاصه بررسی می شود:
| ویژگی/سیستم | سیستم فیلتر بر اساس کیسه | سیستم فیلتر از نوع محفظه |
| نوع فیلتر | کیسه‌های تخلیه شونده | فیلترهای متحرک |
| ظرفیت جمع‌آوری | بالا | متوسط |
| مصرف انرژی | بالا | متوسط |
| هزینه نصب و نگهداری | بالا | متوسط |
سیستم‌های جمع‌آوری گرد و غبار صنعتی از اهمیت بسیاری در صنایع مختلف برخوردارند. این سیستم‌ها برای جلوگیری از انتشار گرد و غبار در محیط‌های کاری، حفاظت از سلامتی کارکنان، حفظ تمیزی و بهداشت محیط کاری و همچنین پیشگیری از آلودگی هوا و زیستگاه‌های طبیعی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
ابتدا نیازهای محیطی و صنعتی برای سیستم جمع‌آوری گرد و غبار مورد بررسی قرار می‌گیرد. پس از بررسی نیازها، سیستم جمع‌آوری گرد و غبار طراحی می‌شود که شامل انتخاب و محاسبه ابعاد و نوع فیلترها، انتخاب مکان مناسب برای نصب و سایر جزئیات فنی است.
پس از طراحی، سیستم نصب و به صورت مرتب و دقیق راه‌اندازی می‌شود تا به بهترین شکل عمل کند. کارکنان مربوطه باید در مورد نحوه استفاده از سیستم و نگهداری از سیستم جمع آوری گرد و غبار آموزش داده شوند.
سیستم باید به صورت دوره‌ای بازبینی و نگهداری شود تا عملکرد آن حفظ شود. این شامل تعویض فیلترها، تنظیمات و تعمیرات فنی است. عملکرد سیستم به صورت دوره‌ای باید ارزیابی شود تا اطمینان حاصل شود که به بهترین شکل ممکن عمل می‌کند.
در صورت نیاز، سیستم باید به‌روزرسانی شود تا با تکنولوژی‌ها و نیازهای جدید هماهنگ باشد. نظارت مداوم بر عملکرد سیستم و اعمال تصحیحی در صورت لزوم از جمله مراحل مهم نگهداری می‌باشد. این مراحل به طور کلی نشان‌دهنده فرایند نصب و نگهداری سیستم جمع آوری گرد و غبار صنعتی می‌باشد.
در پایان می توان گفت که استفاده از سیستم‌های جمع‌آوری گرد و غبار صنعتی، سرمایه‌گذاری ارزشمندی برای سلامتی کارکنان، ارتقای کیفیت محصول، و حفاظت از محیط‌زیست است. با انتخاب سیستم مناسب و نصب و نگهداری صحیح آن، می‌توانید از مزایای متعددی بهره‌مند شوید. امیدوارم این مقاله مورد توجه شما قرار گرفته باشد.
