در ایران، استاندارد شوتینگ زباله توسط سازمان ملی استاندارد ایران (ISIRI) تدوین شده است. این استاندارد با عنوان استاندارد ملی ایران – شوتینگ زباله – آیین نامه اجرایی با شماره 6421 منتشر شده است.
همچنین ،رعایت استاندارد شوتینگ زباله باعث افزایش ایمنی و کارایی شوتینگ زباله می شود.
تدوین این استاندارد شوتینگ زباله با هدف نیل به عملکردی بهینه، رعایت الزامات بهداشتی و تقلیل مخاطرات زیستمحیطی صورت گرفته است.
استاندارد شوتینگ زباله مجموعهای از الزامات و مشخصات فنی است که برای طراحی، ساخت،نصب و نگهداری شوتینگ زباله تدوین شده است.استاندارد شوتینگ زباله شامل جنس،ضخامت،طول،شیب، عایق،دریچه و سیستم تهویه میباشد.
سیستم شوتینگ زباله با ارائهی راهحلی نوین در مدیریت پسماند، چهرهی دفع زباله در ساختمانهای بلندمرتبه را متحول کرده است. این سیستم مهندسی، از طریق نصب شبکهای از دریچههای ورودی در طبقات مختلف و یک کانال عمودی انتقال، زباله را به مخزن جمعآوری در پایین ساختمان هدایت میکند.
سیستم شوتینگ زباله مزایای متعددی را به همراه دارد. حذف فرآیند حمل مستقیم زباله توسط ساکنین، منجر به ارتقای سطح بهداشت محیط و کاهش انتشار بوی نامطبوع در طبقات میشود.
همچنین، این سیستم با بهینهسازی تردد آسانسور و کاهش توقفهای مرتبط با حمل زباله، در بهینهسازی مصرف انرژی ساختمان نیز نقش بسزایی ایفا میکند. علاوه بر این، سیستم شوتینگ زباله با تفکیک مسیر انتقال زباله از مسیر تردد ساکنین، موجب ارتقای امنیت و بهداشت عمومی ساختمان میگردد.
بهرهگیری از این سیستم میتواند ضمن ایجاد تجربهای دلپذیرتر برای ساکنین، به حفظ محیط زیست و مدیریت بهینهی پسماند در ساختمانهای چند طبقه کمک شایانی نماید.
شوتینگ زباله از نظر نوع تخلیه به دو دسته تقسیم می شود:
در صورت استفاده از سیستم شوتینگ با تخلیه دستی، باید تمهیدات لازم برای تهویه مناسب کانال شوت و جلوگیری از انتشار بوی نامطبوع در نظر گرفته شود.
همچنین باید از پرتاب زبالههای تیز، برنده، داغ یا مواد خطرناک به داخل شوت خودداری شود.
برای حفظ بهداشت و جلوگیری از شیوع بیماری، باید به طور مرتب سطوح اطراف دریچههای شوت و محل تخلیه زبالهها ضدعفونی شوند.
در این نوع شوتینگ زباله، زباله ها به صورت اتوماتیک از دریچه تخلیه در طبقه همکف خارج می شوند.
سیستم شوتینگ زباله با تخلیه اتوماتیک، راهحلی مدرن، بهداشتی و کارآمد برای دفع زباله در ساختمانهای چندطبقه است. با وجود هزینه بالاتر این سیستمها، مزایای قابل توجهی مانند حفظ بهداشت، ایمنی، آسودگی و ظاهر مدرن، آنها را به انتخابی ایدهآل برای ساختمانهای مسکونی، اداری و تجاری تبدیل میکند.
شوتینگ زباله های دستی بیشتر در ساختمان های مسکونی و تجاری کوچک استفاده می شوند. این نوع شوتینگ زباله ها هزینه نصب و نگهداری کمتری دارند، از طرفی شوتینگ زباله های اتوماتیک بیشتر در ساختمان های تجاری و مسکونی بزرگ استفاده می شوند. این نوع شوتینگ زباله ها استفاده از آنها را آسان تر و سریع تر می کند، اما هزینه نصب و نگهداری آنها بیشتر است.
به واسطه این که سیستم دفع زباله با اجزای مختلف یک ساختمان سر و کار دارد نیاز به گروه متخصصی وجود دارد که به آن آشنا باشند ،نصب و راه اندازی اجرا و ساخت سیستم شوتینگ زباله باید توسط افراد متخصص انجام شود. مراحل نصب و راه اندازی شوتینگ زباله به شرح زیر است:
اولین قدم در نصب شوتینگ زباله، انتخاب محل مناسب برای نصب کانال شوتینگ است. کانال شوتینگ باید در مسیری قرار گیرد که دسترسی به آن برای ساکنین ساختمان آسان باشد. کانال سازی کولر نیز شباهت های زیادی به کانال سازی شوتینگ زباله دارد از این جهت که نیاز به مهندسی دقیق دارد.
در مرحله بعد، باید چاله ای برای نصب کانال شوتینگ حفر شود. عمق چاله باید به اندازه ای باشد که کانال شوتینگ به اندازه کافی از سطح زمین پایین تر باشد. همانند دودکش صنعتی که خروجی هوای آلوده را بر عهده دارد و نقشه آن نیاز به مهندسی دارد خروجی کانال شوتینگ زباله نیز اهمیت بالایی دارد تا دچار مشکلات در آینده نشویم.
پس از حفر چاله، باید کانال شوتینگ در داخل چاله قرار گیرد. کانال شوتینگ باید به طور محکم در داخل چاله قرار گیرد تا از حرکت آن جلوگیری شود.
در مرحله بعد، باید دریچه های تخلیه در هر طبقه نصب شوند. دریچه های تخلیه باید در محلی قرار گیرند که دسترسی به آنها برای ساکنین ساختمان آسان باشد. ها عبور کنند. دریچه ها ممکن است کیفیت های مختلف پیدا شوند. قیمت دریچه هوا نیز مانند دریچه خروجی شوتینگ زباله بر کیفیت آن تاثیر گذار است با توجه به متریال به کار رفته در آن که کیفیت آن را تعیین می کند.
در مرحله آخر، باید دریچه تخلیه طبقه همکف نصب شود. دریچه تخلیه طبقه همکف باید به اندازه ای بزرگ باشد که زباله ها به راحتی از آن خارج شوند.
در این قسمت به استاندارد شوتینگ زباله میپردازیم که استاندارد شوتینگ زباله عبارتند از:
جنس شوتینگ زباله باید مقاوم و ضد زنگ باشد تا در برابر رطوبت، ضربه و سایش مقاوم باشد. معمولاً از ورق استیل استنلس استیل که در کانال سازی صنعتی نیز کارایی دارد استفاده می شود. ورق استیل استنلس استیل در برابر رطوبت، خوردگی و زنگ زدگی مقاوم است. همچنین، دارای استحکام بالایی است و در برابر ضربه و سایش مقاوم می باشد.
ضخامت ورق شوتینگ زباله باید حداقل 0.8 میلی متر باشد. ضخامت کمتر باعث کاهش استحکام شوتینگ زباله و افزایش احتمال شکست آن می شود.همچنین،قطر شوتینگ زباله باید حداقل 50 سانتی متر باشد. قطر کمتر باعث کاهش سرعت حرکت زباله ها و افزایش احتمال گیر کردن زباله ها در شوتینگ می شود.
طول شوتینگ زباله باید حداقل 3 متر باشد. طول کمتر باعث افزایش احتمال گیر کردن زباله ها در شوتینگ می شود. اگه به لبه شیروانی ها توجه کرده باشید متوجه فلاشینگ نما می شوید که آب را به زمین هدایت میکند تا به دیوار های ساختمان آسیب نزنند.
و شیب شوتینگ زباله باید حداقل 30 درجه باشد. شیب کمتر باعث کاهش سرعت حرکت زباله ها و افزایش احتمال گیر کردن زباله ها در شوتینگ می شود.
شوتینگ زباله باید عایق بندی شود تا از انتقال صدا و بو جلوگیری شود. عایق بندی شوتینگ زباله می تواند از جنس پشم سنگ، پشم شیشه یا سایر مواد عایق باشد.
در انتهای شوتینگ زباله باید یک دریچه نصب شود تا زباله ها به بیرون منتقل شوند. دریچه باید به اندازه کافی بزرگ باشد تا زباله ها به راحتی از آن خارج شوند.
شوتینگ زباله از اجزای گوناگونی تشکیل شده است که این اجزا شامل موارد زیر میباشند:
همانطور که گفته شد شوتینگ زباله یک سیستم جمع آوری زباله است که در ساختمان های بلند مرتبه و مجتمع های مسکونی استفاده می شود. همچنین،شوتینگ زباله مزایای زیادی دارد که عبارتند از:
شوتینگ زباله معایبی نیز دارد که عبارتند از:
برخی از نکات ایمنی شوتینگ زباله عبارتند از:
علاوه بر این، باید از نصب شوتینگ با کیفیت و انجام تعمیر و نگهداری منظم شوتینگ اطمینان حاصل شود.
استاندارد شوتینگ زباله سندی است که الزامات فنی و ایمنی مرتبط با طراحی، نصب، بهرهبرداری و نگهداری سیستمهای دفع زباله از طریق شوت را مشخص میکند. این استاندارد با هدف ارتقاء کارایی، بهداشت و کاهش مخاطرات زیستمحیطی تدوین شده است. رعایت دقیق مفاد این استاندارد شوتینگ زباله میتواند خیال ساکنین و مدیران ساختمانهای بلندمرتبه را از بابت عملکرد بهینه و ایمن سیستم دفع زباله آسوده سازد.